در شرکتهای کارتن سازی برای تولید کارتن بسته بندی، دستگاههای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند که یکی از مهمترین این دستگاهها، دستگاه دایکات است. دستگاه دایکات را تحت عنوان دستگاه تیغ و قالب نیز میشناسند.
از دستگاه دایکات برای برش کارتن در ابعاد مختلف و تولید کارتن دایکاتی استفاده مینمایند. دستگاه دایکات از جمله تجهیزات ضروری در صنعت کارتن سازی است و کسانیکه به نوعی در این زمینه در حال فعالیت هستند میبایست شناخت کافی از ویژگیها، عملکرد و کاربرد آن داشته باشند.
در این بخش از وبلاگ کارتن سازی کرج کمالشهر به بررسی دستگاه دایکات، انواع و کاربردهای هر یک در صنعت کارتن و بسته بندی خواهیم پرداخت.
دستگاه دایکات چیست؟
در صنعت کارتن سازی از دستگاه دایکات تعاریف متفاوتی وجود دارد. دستگاه دایکات (Die Cutting) دستگاهی متشکل از قالب و تیغه است که فرآیند برش در بسته بندی را انجام میدهد که علاوه بر برش کارایی قالبزنی، خط و تا را نیز انجام میدهد.
به عبارت سادهتر دایکات نوعی قالبزنی به کمک تیغ و خط است که با هدف برش بر روی ورق کارتن مورد استفاده قرار میگیرد. البته لازم به ذکر است که کاربرد استفاده از دستگاه دایکات تنها محدود به صنعت کارتن سازی نمیباشد و در صنایع دیگر همچون برشکاری نیز برای برش ورقهای فلزی از این دستگاه استفاده مینمایند.
با استفاده از دستگاه دایکات میتوان کاغذ پلاستیک ورقهای فلزی و انواع کارتن را با ابعاد دقیقاً مشابه بارها و بارها به شکل خاص برش داد در واقع دستگاه دایکات نیاز به هرگونه ابزار دیگری مثل قیچی یا شابلون را از بین میبرد.
دستگاه دایکات در صنایع بسته بندی بسیار اهمیت دارد زیرا این ماشین باعث صرفه جویی در وقت شده و شکل و ابعاد کارتن بریده شده کاملا حرفهای و به صورت یکسان میباشد که این موضوع باعث نمایش بهتر محصول درون بسته بندی میشود.
نحوه کار دستگاه دایکات
یکی از دلایل محبوبیت دستگاه دایکات در صنعت بسته بندی، عملکرد راحت و ساده آن است.
روش کار این دستگاه بدین صورت است که ابتدا قالبهای تیغهدار در اشکال مختلف با توجه به نیاز کاربران روی دستگاه قرار داده شده و سپس با تنظیم این تیغهها، دستگاه با فشار وارده بر روی سطوحی مانند ورق کارتن، فلز، کاغذ و… برش را ایجاد میکند که در نهایت منجر به تولید محصول مورد نظر در ابعاد و اندازه دلخواه میشود.
با استفاده از این دستگاه ورقهای کارتن صاف و یکدست، طبق خواسه مشتری برش داده شده و تولید میشوند.
دستگاه دایکات توانایی ایجاد برش بر روی ورقها به صورت پشت سر هم و بدون توقف را نیز دارد. بنابراین از سرعت عمل بسیار بالایی برخوردار بوده که خود بزرگترین مزیت استفاده از این دستگاهها است.
انواع دستگاه دایکات
با توجه به اهمیت و کاربرد دستگاه دایکات در صنعت کارتن سازی، امروزه شاهد تنوع بالایی از این دستگاه هستیم که بنابر عملکرد و کاربردشان میتوان انواع دستگاه دایکات را به سه دسته تقسیمبندی نمود.
دستگاه دایکات فکی
عملکرد دستگاه دایکات فکی مانند آروارههای فک انسان است که دلیل نامگذاری آن نیز همین موضوع است.
این دستگاه گزینه بسیار مناسب برای ایجاد برش بر روی کارتن و کاغذ است که برای کارهای سنگین و برشهای ضخیم بسیار خوب عمل میکنند.
روش کار این دستگاه به این صورت است که قالب به منظور ایجاد برش، نیرویی بالغ بر ۲۵۰ تن را بر روی صفحات وارد مینماید و برش را انجام میدهد. قالب چنین دستگاهی از نوع تخت یا مسطح میباشد.
استفاده از دایکات فکی کمی پرخطر بوده که توصیه میشود برای جلوگیری از آسیب و درست عمل کردن دستگاه، حتما از اپراتور حرفهای استفاده نمایید.
دستگاه دایکات روتاری یا دوار
علت نامگذاری دایکات روتاری یا دوار به دلیل شکل و فرم خاص قالبهای آن میباشد که بر خلاف قالبهای دیگر دایکاتی که به صورت تخت و مسطح میباشند، این قالبها به صورت استوانهای ساخته میشوند.
به منظور ایجاد برش بر روی صفحههای فلزی از قالبهای روتاری یا دوار استفاده میکنند. اصلیترین بخش این قالبها مجهز بودن آنها به یک سیلندر بسیار سنگین است که توانایی ایجاد برش بر روی ورقهای صاف و استوانهای را دارد.
یکی از مزیتهای این ماشین امکان چاپ است که توسط سیلندر رنگ و طرح موردنظر بعد از برش و خط و تا بر روی آن انجام میگیرد.
استفاده از این دستگاه برای محصولاتی که سطح مقطع محصول نباید با تیغه برش تماس داشته باشد، بسیار گزینه مناسبی است. همچنین این دستگاه پسماند کمی را از خود به جای میگذارد.
در مقایسه با دیگر دستگاههای دایکاتی، دستگاه روتاری یا دوار از کیفیت متوسطی برخوردار است.
دستگاه دایکات پینگ پنگی
این دستگاه دارای ظاهری به شکل میز پینگ پنگ است که نام این دستگاه هم از طراحی و شکل ظاهری آن گرفته شده است. البته در بازار با عنوان دستگاه دایکات ریلی نیز شناخته شده است.
نحوه کار با این دستگاه به این صورت است که افراد ورقهای کارتن را بر روی قالبهایی که بر روی تسمههای متصل به دستگاه قرار گرفته، میگذارند و سپس قالبها بوسیله تسمه حرکت کرده و در میانه دستگاه، فشار بر روی ورق وارد شده و عملیات برش و تا انجام میشود.
تیغههای قالب، ورقها را به اشکال مختلفی برش میدهند که میزان فشار وارده بر روی ورق را نیز میتوان از طریق دو فلکه که در بالای دستگاه قرار دارند، تنظیم نمود.
در هنگام استفاده از دستگاه دایکات پینگ پنگی به دو نیروی انسانی در دو طرف دستگاه نیاز است. یکی برای قرار دادن ورقهای کارتن بر روی کارتن و دیگری برای پایین آوردن ورقهای کارتن برش داده شده از روی قالبهای دستگاه.
دستگاه دایکات بر حسب مکانیزم به سه دسته دستگاه دایکات اتوماتیک، نیمه اتوماتیک و دستی تقسیم میشوند. دستگاه دایکات تمام اتوماتیک از پیشرفتهترین نوع دایکات است که تمام مراحل برش و خط زنی بصورت خودکار توسط دستگاه انجام میگیرد. خودکار بودن عملکرد این دستگاه و عدم نیاز به حضور نیروی انسانی برای تنظیم ورقهها و جابهجایی قالبها برای برش در نواحی مختلف باعث افزایش سرعت عمل این دستگاه نسبت به دیگر نمونههای آن شده است.
کاربردهای دستگاه دایکات
برش قالب یک فرآیند تولید محبوب در صنعت بسته بندی است که از یک قالب برای برش مواد به مجموعهای از اشکال، طرحها و الگوهای مختلف استفاده میکند.
از دایکات معمولا در تولید انواع مختلف بسته بندی مانند جعبه کارتن، واشر، برچسبها، نشانهها و پاکتها استفاده میشود. این فرآیند امکان دقت در تولید انبوه بسته بندی را افزایش میدهد.
سخن پایانی
در طی این نوشته دانستیم که دستگاه دایکات یکی از مهمترین تجهیزات کارتن سازی است که در انواع مختلفی در بازار به عرضه میرسد. هر کدام از دستگاههای دایکات معرفی شده در نوع خود از قابلیتهای خوبی برخوردار هستند که البته تفاوتهایی نیز با یکدیگر دارند که با بررسی مطالب این مقاله میتوانید بصورت دقیق با کاربرد و تفاوتهای هر یک آشنا شوید.
برای مثال در دستگاه پینگ پنگی به دو نیروی انسانی نیاز میباشد در حالیکه در دستگاه فکی یک نیروی انسانی نیز کافیست. خطر دستگاه پینگ پنگی به مراتب کمتر ار فکی میباشد زیرا فرد دورتر از فشار دستگاه قرار میگیرد.
لازم بذکر است که هیچ کدام از این مطالب گفته شده به منظور برتری یکی از دستگاهها بر دیگری نیست زیرا هر یک کاربردهای متفاوتی داشته و برای شرایط خاصی مورد استفاده قرار میگیرند که امکان مقایسه این دستگاهها را با یکدیگر غیر ممکن میسازد.
شما با بررسی نیاز خود و میزان عملکرد و کاربرد هر دستگاه میتوانید مشخص کنید که کدام دستگاه بیشتر در خط تولید شما مورد نیاز بوده و نیازهای شما را برطرف میسازد.
ما در این مقاله هر آنچه که شما باید از دستگاه دایکات بدانید را به اختصار شرح داده و برای آشناییت بیشتر شما کاربران عزیز، انواع دستگات دایکات و کاربردهای هر یک را نیز بیان نمودیم. امیدواریم این مقاله در راستای بهره برداری شما عزیزان مفید واقع گردد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان میتوانید از طریق صفحه تماس با ما، با کارشناسان کارتن سازی افراپک در ارتباط باشید.